Ο Χάντερ Τόμσον και η gonzo δημοσιογραφία

Ο Χάντερ Τόμσον και η gonzo δημοσιογραφία


Αν η κλασική δημοσιογραφία, είναι η συγκέντρωση ειδήσεων και πληροφοριών, και η διάδοση τους μέσω των MME,  με στόχο την πληροφόρηση των πολιτών, ο Χάντερ Τόμσον, είναι αυτός που της έδωσε μια άλλη διάσταση, ή, αν θέλετε, δημιούργησε μια πρωτοποριακή σχολή της, τη gonzo δημοσιογραφία.
Αλλά, ξεκινώντας από τη αρχή, ας γνωρίσουμε, πρώτα, τον δημιουργό της και, κατόπιν, το δημιούργημά του.

Χάντερ Τόμσον (Hunter Thompson) – μια καλτ φυσιογνωμία

Ο Χάντερ Τόμσον (Hunter Thompson) γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου 1937 σε μια μεσοαστική οικογένεια στο Λιούισβιλ του Κεντάκι. Η πρώτη σκληρή εμπειρία της ζωής του ήλθε προτού κλείσει τα 18 του, όταν φυλακίσθηκε ως συνεργός σε ληστεία. Ένα χρόνο αργότερα αλλάζει κατεύθυνση και κατατάσσεται στην Αεροπορία. Απασχολείται ως αθλητικός συντάκτης και σπουδάζει δημοσιογραφία στο Κολούμπια(Πηγή : www.sansimera.gr).

Θόρυβος γύρω από το όνομά του θα γίνει το 1966 με ένα άρθρο του για τους Hell’s Angels, την περιβόητη συμμορία των μηχανόβιων, που αργότερα θα γίνει και βιβλίο. Η διείσδυσή του στην οργάνωση για να έχει υλικό από πρώτο χέρι, θα του κοστίσει ένα ξυλοδαρμό και κάποια σπασμένα πλευρά από τους φανατικούς της συμμορίας(Πηγή : www.sansimera.gr).

Το 1972 κυκλοφορεί το βιβλίο του «Φόβος και Παράνοια στην προεκλογική καμπάνια του 1972», μια συλλογή άρθρων του, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Rolling Stone», για την προεκλογική εκστρατεία του 1972 στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμεσα στον ρεπουμπλικάνο Ρίτσαρντ Νίξον και τον φιλελεύθερο δημοκρατικό Τζορτζ Μακ Γκόβερν, τον οποίον υποστήριζε ένθερμα(Πηγή : www.sansimera.gr).
Για τον Νίξον δεν έτρεφε τα καλύτερα των αισθημάτων. Η ρήση «ο νεκρός δεδικαίωται» δεν είχε καμία αξία για τον Τόμσον. Σε νεκρολογία που δημοσιεύθηκε το 1994, ο παραιτηθείς Αμερικανός πρόεδρος χαρακτηρίζεται «ψεύτης, μπάσταρδος, φθηνός απατεωνίσκος και αδίστακτος εγκληματίας πολέμου».( Πηγή : www.sansimera.gr).

Περιπλανήθηκε σε όλο τον κόσμο, με εκτεταμένη παραμονή στο Πουέρτο Ρίκο και τη Βραζιλία, και, τελικά, εγκαταστάθηκε στο Κολοράντο(Πηγή : www.athensvoice.gr).

Η παγκόσμια αναγνώριση ήλθε το 1998, όταν ο σκηνοθέτης Τέρι Γκίλιαμ μετέφερε στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημά του «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας» με πρωταγωνιστές τους Τζόνι Ντεπ και Μπενίσιο Ντελ Τόρο. Πρόκειται για ένα κλασσικό ψυχεδελικό ανάγνωσμα, που γράφτηκε το 1970 και κυκλοφορεί και στη γλώσσα μας(σε μετάφραση του Αλέξη Καλοφωλιά) από τις εκδόσεις «Πατάκη». Αφηγείται την ιστορία ενός ρεπόρτερ (άλτερ έγκο του Τόμσον) κι ενός δικηγόρου, που ξεκινούν ένα ταξίδι στο Λας Βέγκας με το σύνθημα «Θέλουμε να τα δοκιμάσουμε όλα»( Πηγή : www.sansimera.gr). Επίσης κυκλοφορεί και το «Μεθυσμένο ημερολόγιο»(σε μετάφραση του Αλέξη Καλοφωλιά, από τις εκδόσεις Οξύ -  Πηγή : www.athensvoice.gr), που επίσης, μεταφέρθηκε(2011) – μετά το θάνατό του - στον κινηματογράφο, σε σκηνοθεσία Μπρους Ρόμπινσον, με τους Τζόνι Ντεπ, Τζιοβάνι Ριμπίζι, Άαρον Έκχαρτ, Άμπερ Χερντ κ.ά.

Την ίδια χρονιά ο Τόμσον θέτει υποψηφιότητα για σερίφης στην πόλη Πίτκιν του Κολοράντο, υποσχόμενος ελεύθερη χρήση των ναρκωτικών. Θα χάσει για λίγες ψήφους από τον ρεπουμπλικάνο ανθυποψήφιό του(Πηγή : www.sansimera.gr).

Ο Χάντερ Τόμσον, που τα τελευταία χρόνια αρθρογραφούσε στο δορυφορικό αθλητικό κανάλι ESPN, αυτοκτόνησε στο ράντσο του στο Κολοράντο στις 20 Φεβρουαρίου 2005. Ήταν «ένας αχόρταγος βιβλιοφάγος, ένας αθεράπευτος πότης κι ένας δεινός σκοπευτής», όπως ο ίδιος περιέγραφε τον εαυτό του(Πηγή : www.sansimera.gr).

Χάντερ Τόμσον : ο εισηγητής της gonzo δημοσιογραφίας

Ο Χάντερ Τόμσον αναδύθηκε από την αντικουλτούρα της δεκαετίας του 1960, κι ως δημοσιογράφος, συγγραφέας, αλλά  και καλτ φυσιογνωμία, θεωρείται ο εισηγητής της gonzo δημοσιογραφίας.

Τι είναι όμως η gonzo δημοσιογραφία;

Κατά τον Χάντερ Τόμσον, είναι ένα στυλ γραφής που παντρεύει τη δημοσιογραφία με το μυθιστόρημα, μέσα από την υποκειμενική ματιά του γράφοντος. Ο δημοσιογράφος δεν προσποιείται τον αντικειμενικό. Ζει τα γεγονότα για να γράψει τις εμπειρίες του. Ο όρος δημιουργήθηκε, μάλλον, από τον Αμερικανό δημοσιογράφο και συγγραφέα, προφανώς, για να περιγράψει, απόλυτα, το παραληρηματικό στυλ γραφής του, αλλά και για να χαρακτηρίσει τελικά και τον ιλιγγιώδη τρόπο ζωής του ιδίου.

Αλλιώς, για να το προσεγγίσουμε πιο αναλυτικά : Είναι ένα είδος ερευνητικής δημοσιογραφίας που απαιτεί (ή προσελκύει) την ανάμιξη του δημοσιογράφου. Δηλαδή, ο συντάκτης εμπλέκεται τόσο στην υπόθεση που διερευνά, ώστε, καταλήγει να γίνει ο ίδιος κεντρική φιγούρα της ιστορίας! Τα γεγονότα παρουσιάζονται σε πρώτο πρόσωπο, διογκωμένα στην φαντασία του παρατηρητή, μείγμα δημοσιογραφίας και μυθιστορίας, με ακραίο, εξπρεσιονιστικό ύφος, αδιαφορώντας απέναντι σε μια πιστή και αντικειμενική αναπαράστασή της, αλλά επιδιώκοντας την έντονη συναισθηματική αγωνία και την υποκειμενική έκφραση κι έμφαση σε έντονες συναισθηματικές και συγκινησιακές καταστάσεις.

Γι’ αυτό κι η επίσημη ορολογία της «gonzo δημοσιογραφίας» του Χάντερ Τόμσον, είναι «ιμπρεσιονιστική δημοσιογραφία», αφού αποτυπώνεται – δημοσιογραφικά(στο ρεπορτάζ) – η άμεση εντύπωση(impression), που προκαλεί ένα αντικείμενο, μια καθημερινή εικόνα, ή ένα γεγονός(Βλ. και : www.lexilogia.gr).

Ο θάνατός του - Αυτοκτόνησε ο Αμερικανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Χάντερ Τόμσον


«Τέλος στη ζωή του έβαλε το βράδυ της Κυριακής(20-2-2005) ο Αμερικανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Χάντερ Σ. Τόμσον, δημιουργός του μυθιστορήματος Fear and Loathing in Las Vegas (Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας), που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1998 με πρωταγωνιστή τον Τζόνι Ντεπ.


Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Αστυνομίας, ο 67χρονος δημιουργός βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του, έξω από το χιονοδρομικό κέντρο του Άσπεν στο Κολοράντο.

Ο γιος του Τόμσον, Χουάν, επιβεβαίωσε το θάνατο του πατέρα του και ζήτησε από τους φίλους και θαυμαστές του να σεβαστούν την ιδιωτική ζωή της οικογένειας.»( Πηγή : www.news.in.gr).

Τίποτα, όμως, δεν μένει κρυφό : «Τίναξε τα μυαλά του στον αέρα, σε μια από τις λιγότερο απρόβλεπτες πράξεις αυτοχειρίας του λογοτεχνικού στερεώματος. Οι στάχτες του τινάχτηκαν από κανόνι, κατά τη διάρκεια μιας τελετής της οποίας προΐστατο ο φίλος του, Τζόνι Ντεπ και με παρόντες, μεταξύ άλλων, τον γερουσιαστή Τζον Κέρι και τον Τζακ Νίκολσον.»( Πηγή : www.athensvoice.gr).

Ο Χάντερ Τόμσον σε animation


Το animation του θέματος, με τίτλο «The Εdge», δημιουργήθηκε από τον σπουδαίο visual artist, Piotr Kabat, προφανώς επηρεασμένου από την αισθητική κομιστών σαν τον Carlos Sampayo. Βασίζεται σε ένα απόσπασμα του ντοκιμαντέρ «Gonzo: The Life and Work of Dr. Hunter S. Thompson», σε αφήγηση Τζόνι Ντεπ.


http://www.athensvoice.gr/article/video-gallery/movies/%CE%BF-%CF%87%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81-%CF%84%CF%8C%CE%BC%CF%83%CE%BF%CE%BD-%CF%83%CE%B5-animation

Ο Χάντερ Τόμσον στον κινηματογράφο



«Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας»(«FEAR AND LOATHING IN LAS VEGAS»)
Σινεφίλ
Αμερικανική ταινία(1998 | Έγχρ. | Διάρκεια: 118'),  σε σκηνοθεσία Τέρι Γκίλιαμ με τους: Τζόνι Ντεπ, Μπενίτσιο Ντελ Τόρο, Κριστίνα Ρίτσι, Έλεν Μπάρκιν, Κάμερον Ντίαζ, Χάρι Ντιν Στάντον.

Η υπόθεση : Στην Αμερική του 1971, ένας δημοσιογράφος και ένας δικηγόρος έρχονται στο Λας Βέγκας για να καλύψουν έναν αγώνα αυτοκινήτων, αλλά άντ' αυτού δοκιμάζουν κάθε είδους ναρκωτικά και παραισθησιογόνα.


http://www.youtube.com/watch?v=_d0hEzXrWT4



«Μεθυσμένο Ημερολόγιο» («Rum Diary»)


Αμερικανική ταινία(2011 | Έγχρ. | Διάρκεια: 120'), σε σκηνοθεσία Μπρους Ρόμπινσον, με τους: Τζόνι Ντεπ, Τζιοβάνι Ριμπίζι, Άαρον Έκχαρτ, Άμπερ Χερντ.

Δραμα Η υπόθεση : Στο Πόρτο Ρίκο του 1960, ο δημοσιογράφος Πολ Κεμπ μπλέκεται στην προσπάθεια κάποιων Αμερικανών επιχειρηματιών να εκμεταλλευτούν μια παρθένα έκταση του νησιού, ενώ ερωτεύεται τη γυναίκα ενός από τους διεφθαρμένους συνεργάτες του.


http://www.youtube.com/watch?v=-CWTcitg5l8

Αποφθέγματα του Χάντερ Τόμσον

Μια ματιά στην ευστροφία του, μέσα από εύστοχα αποφθέγματά του(είτε συμφωνούμε, ιδεολογικά, μαζί του, είτε όχι) :

http://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=1811

«Gonzo(ιμπρεσιονιστική) δημοσιογραφία» : η ειλικρινής υποκειμενική μυθιστορηματική δημοσιογραφία

Στην κλασική δημοσιογραφία υπάρχει η παραπληροφόρηση, αφού η ίδια η δημοσιογραφία εμπεριέχει την υποκειμενική άποψη αυτού που την ασκεί(όσο κι αν τηρεί τη «δημοσιογραφική δεοντολογία»), από τον τρόπο διαμόρφωσης ή παρουσίασης των συγκεντρωμένων πληροφοριών, μέχρι τον άμεσο σχολιασμό αυτών.
Ενώ, στην «gonzo(ιμπρεσιονιστική) δημοσιογραφία», του Χάντερ Τόμσον, υπάρχει η ειλικρίνεια, μιας, και κατά τον, «αλλόκοτο κι εκκεντρικό», δημιουργό της, ο δημοσιογράφος, γράφει «στα παλιά του τα παπούτσια» την αντικειμενικότητα, και ζει τα γεγονότα, για να γράψει τις εμπειρίες του(Βλ. και : www.iefimerida.gr).

Τάσος Καραντής